του Χάρη Μαμουλάκη*
Σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο, ο Πρωθυπουργός χρησιμοποίησε στη Θεσσαλονίκη το σύνθημα «Χτίζουμε την Ελλάδα της αυτοπεποίθησης». Με τις δηλώσεις του όμως, επικύρωσε αυτό που φοβόμασταν: η πρώτη κατοικία των ευάλωτων νοικοκυριών κινδυνεύει από 1/1/2021, δηλαδή είναι ασφαλής από πλειστηριασμούς για μόλις … 98 ημέρες. Αν διαβάσει κανείς το νέο σχέδιο νόμου «Κώδικας Διευθέτησης Οφειλών και Παροχής Δεύτερης Ευκαιρίας», καταλαβαίνει ότι η «πτώχευση» θα είναι κυριολεκτική.
Με το Σχέδιο Κώδικα επιχειρείται η διευκόλυνση και επιτάχυνση της διαδικασίας ρευστοποίησης της πτωχευτικής περιουσίας, με ταυτόχρονη ενίσχυση της θέσης και προστασίας των πιστωτών. Επιπλέον, ρητά καταργείται κάθε προστατευτικό πλαίσιο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις, την κύρια κατοικία.
Το όλο εγχείρημα είναι ανεπίκαιρο γιατί δεν ενσωματώνει: τις υφιστάμενες και μελλοντικές οικονομικές συνέπειες της πανδημίας Covid-19, το ποσοστό μείωσης κατά 15,2% του Α.Ε.Π. για το 2ο τρίμηνο του 2020 και την πρόβλεψη της ΤτΕ για περαιτέρω αύξηση του αριθμού των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων. Η αύξηση του ποσοστού του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού είναι πιθανή. Η αυξητική πορεία των κρουσμάτων δεν ευνοεί το κλίμα για νέα επιχειρηματικά ανοίγματα και δεύτερες ευκαιρίες. Το Α.Ε.Π. αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω. Επιπλέον, ο νέος αριθμός Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων, σύμφωνα με την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας του Ιουλίου της ΤτΕ, θα προστεθεί στο ήδη μεγάλο απόθεμα Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων. Σημειώνεται ότι μεγάλο ποσοστό εξ αυτών αφορά την εστίαση και τον τουρισμό που συνεχίζουν να πλήττονται.
Σε αυτές τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες απαιτούνται καλά σχεδιασμένες κινήσεις διάσωσης και ανάκαμψης των επιχειρήσεων και των εργαζομένων. Ωστόσο, ο Πρωθυπουργός φαίνεται να αρκείται σε επικοινωνιακά πυροτεχνήματα αφού στο Σχέδιο Κώδικα χρησιμοποιήθηκε ο τίτλος «…..Παροχή Δεύτερης Ευκαιρίας». Θα χρειαστούν πολλές … «ευκαιρίες» για να ανακάμψει ο επιχειρηματικός κλάδος, όσοι ήδη πτώχευσαν, αλλά και όσοι θα πτωχεύσουν. Είναι γεγονός ότι ο Πτωχευτικός Κώδικας χρειάζεται αναμόρφωση ώστε να καταστεί αναπτυξιακό εργαλείο. Αλλά σε ποιες συνθήκες ο αδύναμος οικονομικά συμπολίτης μας θα κληθεί να ανακάμψει και να αξιοποιήσει τις δεξιότητες και τις γνώσεις του; Που θα βρει τους οικονομικούς πόρους για μία νέα αρχή;
Αυτό που χρειάζεται είναι ένας Κώδικας Διάσωσης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών και όχι ένας κώδικας άμεσης ρευστοποίησης της περιουσίας τους προς τέρψιν των τραπεζών. Προστασία της πρώτης κατοικίας δεν υπάρχει με το νέο πτωχευτικό. Αντιθέτως, οι ιδιοκτήτες μετατρέπονται σε ενοικιαστές των σπιτιών τους (εάν χαρακτηριστούν «ευάλωτοι») με δικαίωμα, μετά από 12 έτη καταβολής ενοικίων, να επαναγοράσουν το σπίτι τους. Ως προς την τιμή επαναγοράς θα πληρώσουν την εμπορική αξία του ακινήτου, όπως αυτή θα έχει διαμορφωθεί στο μέλλον, χωρίς καν να αφαιρούνται τα ενοίκια και όσα καταβλήθηκαν για το αρχικό δάνειο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ στο επικαιροποιημένο σχέδιο του ΜΕΝΟΥΜΕ ΟΡΘΙΟΙ ΙΙ παρουσίασε υλοποιήσιμες προτάσεις διάσωσης του κόσμου της επιχειρηματικότητας, ειδικά μέτρα διάσωσης των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, με παράλληλη προάσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Οι προτάσεις αυτές δεν εισακούστηκαν και συζητάμε πλέον για «λουκέτα», για «lockdown» της οικονομίας. Μόνο που αυτή τη φορά, το «lockdown» δε θα είναι ένα έκτακτο μέτρο, αλλά μόνιμη κατάσταση εξαιτίας της έλλειψης μεσομακροπρόθεσμου σχεδιασμού της κυβέρνησης της ΝΔ.
*Ο Χάρης Μαμουλάκης είναι Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ ν. Ηρακλείου, αν. τομεάρχης Ανάπτυξης & Επενδύσεων – Πολιτικός Μηχανικός BEng MSc
